wat
ná... maanden / jaar
opmerkingen
drinken
moedermelk aan de borst
of licht opgewarmd uit het kopje/flesje
water
6 maanden
drinken altijd met een bekertje of kopje, of:
moedermelk met het kopje/flesje
ander drinken uit het kopje
kruidenthee
water
verdunde vruchtensappen
9 maanden
geen frisdrank, babysiroop etc.
borstkindjes geen ander drinken geven dan moedermelk
zuigelingenvoeding
andere melk
alleen op verzoek van de ouders
tot 8 Ã 9 maanden melk verdunnen
zuivel, pap en zuivelhapjes
kwark
yoghurt
andere zuivelhapjes
7-9 maanden
pap is niet echt nodig
Biobim bindt goed met moedermelk
zolang het kindje aan de borst is, geef je andere zuivel met mate
bij koemelkallergie: wachten tot na 1 jaar, maar alleen als de re-introductie van koemelk goed is verlopen
groenten
aardappel
aardpeer (topinamboer)
*amsoi
*andijvie
artisjok
asperge
aubergine
*bleekselderij
bloemkool
broccoli
champignons
*Chinese kool
courgette
doperwten
jonge peultjes
jonge sperzieboontjes
jonge tuinboontjes
*knolselderij
komkommer
koolraap
*koolrabi
meiknol
paddenstoelen (10 mnd)
*paksoi
paprika
pastinaak
pompoen
*postelein
*raapstelen
rabarber
radijs (rettich)
rammenas
*rode biet
schorseneren
*snijbiet
snijboon
*spinazie
spruiten
tomaat
*sla, alle soorten
*venkel
*waterkers
witlof
wortel
zoete aardappel (bataat)
zuurkool
6 maanden
groenten hoeven niet per se geprakt of gepureerd
gaar koken en in stukken aanbieden is een leuke manier van introduceren
groenten niet voeren of opdringen
kies bij voorkeur de groenten die je zelf ook eet
restjes groenten niet weer opwarmen
de groenten met een sterretje * zijn de nitraatrijke groenten, deze geef je beslist niet vaker dan twee keer per week
boerenkool
maïs
prei
savooienkool
*spitskool
ui
witte en rode kool
1 ½ jaar
rauwkost
komkommer
tomaat
6-8 maanden
is erg verschillend per kindje
andere rauwe groenten komen vanzelf op het menu, afhankelijk van wat je kind zelf aan kan
fruit
abrikoos
ananasmeloen
appel
avocado
banaan
druif
duindoorn
kers
mango
meloen
peer
perzik
pruim (vers)
rozenbottel
stoofpeer
suikermeloen
6 maanden
geschild en in stukken aanbieden
biologisch geteeld fruit mag je op den duur ongeschild geven
de eerste maanden pitjes verwijderen
citroen
grapefruit
mandarijn
nectarine
sinaasappel
9 maanden
aalbes
aardbei
ananas
bosbes
braam
framboos
kiwi (groen én geel)
kruisbes
rode bes
vlierbes
zwarte bes
12 maanden
eiwitbronnen
jonge pitloze kaas
7 maanden
bij borstvoeding matig zijn met kaas
bij koemelkallergie: kaas pas introduceren na 1 jaar, maar alleen als de re-introductie van koemelk goed is verlopen
mager rundergehakt
lamsvlees
kipfilet
kalkoenfilet
paardenvlees
ei
vis
zachte Franse kaas
tahoe
soja
sojamelk
9-10 maanden
vlees mag, maar hoeft niet
voor de eerste tien à twaalf maanden helemaal vegetarisch kan ook
bij koemelkallergie: Franse kaas pas introduceren na 1 jaar, maar alleen als de re-introductie van koemelk goed is verlopen
bij soja- of ei-allergie: wachten tot na 1 respectievelijk 2 jaar, maar alleen als de re-introductie van soja of ei, na het 1e respectievelijk 2e jaar goed is verlopen
bij een andere allergie dan voor soja of ei; soja of ei introduceren vanaf de 10de maand
varkensvlees
schaal- en schelpdieren
blauwe en sterke Franse kaas
andere Hollandse kaas
tempé
gebruiksklare vleesvervangers
1 jaar
biologische vleesvervangers bevatten doorgaans minder hulpstoffen
bij koemelkallergie: kaas pas introduceren na 1 jaar, maar alleen als de re-introductie van koemelk goed is verlopen
worst
smeerleverworst
leverpastei
3 jaar
voorlopig niet nodig biologische smeerworst bevat doorgaans minder hulpstoffen
brood en andere graan- en meel-producten
rijstwafel
broodkorst (gist of zuurdesem)
rijstmeel
6 maanden
een korst om op te sabbelen
bruin brood
zuurdesembrood
boekweitmeel
boekweitwafel
7 maanden
van het meel en moedermelk kan eventueel pap gemaakt worden
vezelrijk volkoren brood
baby-muesli
havermout
volkoren beschuit
volkoren knäckebrød
ontbijtkoek
10 maanden
rozijnen- en krentenbrood
1 ½ jaar
broodbeleg
appelstroop
perenstroop
duindoornmoes
fruithapjes
jonge kaas
schijfje appel, banaan of mango
7-8 maanden
op brood dun roomboter of plantaardige margarine smeren
zachte margarine uit een kuipje bevat gezonde vetten
op het brood hoeft niet altijd beleg
bij noten of pinda-allergie: pas introduceren na 2e jaar, maar alleen als de re-introductie van noten/pinda na de 2everjaardag goed is verlopen
bij een andere allergie dan voor noten of pinda; noten of pinda introduceren na 12 maanden
pindakaas
sesampasta (tahin)
amandelpasta
9 maanden
chocoladepasta
2 jaar
deegwaren e.d.
rijst
gierst
couscous
quinoa
boekweitgrutten
macaroni of spaghetti
8-9 maanden
goed gaar koken met volkoren altijd langzaam beginnen
peulvruchten
linzen (ook rode)
kikkererwten
taugéboontjes
8-10 maanden
van tevoren weken goed gaar koken
bruine bonen
sojaproducten: tahoe
andere peulvruchten
9-12 maanden
zwaarder te verteren en gasvormend
tempé
1 jaar
zoet
suiker
honing
1 jaar
jam, hagelslag, muisjes, chocoladepasta voorlopig niet
snoep
chips
koek
ijs
chocola
2-3 jaar
zolang mogelijk niet geven
zuidvruchten
ongezwavelde zuidvruchten; ook rozijntjes
1 jaar
goed weken
abrikoos mag vanaf negen maanden
zout
1-2 jaar
niet toevoegen aan het eten en zo mogelijk de varianten kiezen die ook zonder zout te koop zijn
kruiden
zacht smakende kruiden: afhankelijk van de borstvoeding scherpe kruiden na 1 1/2 jaar
met mate gebruiken
een kindje dat borstvoeding krijgt kan gemakkelijker en eerder wennen aan zacht smakende kruiden
