Maar waarom zou je onnodig risico's nemen met je kind?
Even ter vergelijking: als je je kindje zonder autostoeltje in de aute vervoert betekent dat niet automatisch dat je kindje een ongelijk krijgt. Toch ken ik maar heel weinig mensen die hun kindje zonder autostoeltje vervoeren.
Bij steekproeven de afgelopen jaren bleek dat 9-11% van alle onderzochte monsters kunstvoeding en pappoeders besmet waren met enterobacter sakazakii. Maak je klaar en geef je meteen, dan is dat geen probleem. Maar zodra een aangemaakte fles langer dan 3 a 4 uur bewaard wordt dan kan het al gevaar opleveren voor een baby. Je gaat toch geen russisch roulette spelen met je kind?
Even wat info over deze bacterie (van site Universiteit Wageningen)
Wat is Enterobacter sakazakii ? Welke ziekten kan de bacterie veroorzaken?
Enterobacter sakazakii is een bacterie die tot de familie van de Enterobacteriaceae behoort, waartoe een aantal bacteriën behoren, die voorkomen in menselijke en dierlijke darmen en in het milieu. Enterobacter sakazakii wordt in verband gebracht met uitbraken van hersenvliesontsteking en darmontsteking, vooral bij kinderen.
In de weinige uitbraken die gemeld zijn stierf 20% tot meer dan 50% van de kinderen die besmet waren. Voor degenen die het overleefden, kunnen nog langdurig heftige neurologische optreden. De gevolgen van de ziekte bij volwassen zijn significant minder heftig.
Hoe wordt flesvoeding voor zuigelingen besmet met Enterobacter sakazakii ? Kan ander voedsel ook worden besmet?
Over het algemeen zijn er drie manieren waarop er in flesvoeding voor zuigelingen Enterobacter sakazakii kan voorkomen:
Door de grondstof die voor het produceren van de flesvoeding wordt gebruikt;
Door besmetting van de flesvoeding of andere droge ingrediënten na pasteurisatie;
Door besmetting van de flesvoeding wanneer het poeder door de verzorger voorafgaand aan het voeden opgelost wordt.
Enterobacter sakazakii is ook ontdekt in andere levensmiddelen, maar alleen poedervormige zuigelingenvoeding is in verband gebracht met uitbraken van deze bacterie.
En van de infectieziektenbestrijdingssite:
Poedervormige zuigelingenvoeding (THIP 2005-5)
Vraag
Op de verpakking van zuigelingenvoeding in poedervorm wordt geadviseerd om de voeding per flesje te bereiden en direct te gebruiken. Geldt dit ook voor de ziekenhuizen of mag daar de voeding per 24-uurs voorraad worden bereid?
Antwoord:
Enterobacter sakazakii
E. sakazakii is een Gram-negatieve staaf behorende tot de familie Enterobacteriaceae. Tot 1980 werd deze de "yellow-pigmented Enterobacter cloacae" genoemd. Het organisme is zeer temperatuurtolerant. Uit de literatuur blijkt dat al bij lage temperaturen van rond de 8 ° C groei optreedt (1,2). E sakazakii wordt geassocieerd met een aantal zeer ernstige en levensbedreigende ziektebeelden zoals meningitis, sepsis en necrotiserende enterocolitis bij neonaten. In de literatuur is wereldwijd een aantal meningitisgevallen beschreven veroorzaakt door de E. sakazakii (3,4). Alhoewel het aantal gevallen laag is, zijn de consequenties van een dergelijke infectie zeer ernstig. In het begin van de jaren 80 van de vorige eeuw werden infecties veroorzaakt door E. sakazakii gerelateerd aan poedervormige zuigelingenvoeding in combinatie met neonatale intensive care verpleging. In 1988 werd door Muytjens et al beschreven dat in 14% van de poedervormige zuigelingenvoeding E. sakazakii voorkwam. Dat was niet alleen in Nederland zo, want het onderzoek was gedaan in 35 landen (5) .
De aanwezigheid van E. sakazakii vormt het grootste microbiologische risico bij de zuigelingenvoeding in poedervorm. Deze bacterie komt tijdens het productieproces in de fabriek in het poeder terecht en men is niet in staat dit te voorkomen, noch dit na het proces te verwijderen. In de Warenwet is het vooralsnog niet geregeld hoeveel E. sakazakii in poedervormige babyvoeding aanwezig mag zijn. Internationaal is men wel bezig hier afspraken over te maken.
Maatregelen
Thuiszorg en kinderdagverblijven
Omdat poedervormige zuigelingenvoeding geen steriel product is, moeten tijdens de bereiding tot flesvoeding de nodige maatregelen worden genomen om uitgroei van m.o. waaronder de E. sakazakii te voorkomen. Hoe snel de bacterie uitgroeit in de klaargemaakte flesvoeding is niet goed bekend, maar aangenomen wordt dat dit in voeding die gedurende enige tijd bij kamertemperatuur wordt bewaard, wel gebeurt.
In de thuissituatie, maar ook in kinderdagverblijven, wordt aangeraden om de voeding per flesje voor direct gebruik klaar te maken en de restanten niet te bewaren maar weg te gooien.
Indien dit door omstandigheden niet mogelijk is dan moet de klaargemaakte voeding direct in een koelkast worden geplaatst. Gezien de temperatuurtolerantie van E. sakazakii mag de temperatuur van de koelkast niet hoger zijn dan 4 ° C.
Ziekenhuizen
In ziekenhuizen wordt zuigelingenvoeding in een speciale daartoe ingerichte ruimte onder gecontroleerde omstandigheden en door deskundig personeel klaargemaakt. Alle bij de bereiding van de voeding te gebruiken materialen zijn thermisch gedesinfecteerd. De voeding wordt klaargemaakt in een 24-uurs voorraad en bewaard in een koelkast die een temperatuur heeft van ten hoogste 4 ° C. Voordeel van dit systeem is dat de voeding klaargemaakt wordt door deskundig personeel. Hierdoor worden fouten in de bereiding en dosering voorkomen. Fouten in de bereiding cq dosering kunnen, zeker voor kleine neonaten, zeer ernstige gevolgen hebben en de risico's van beide systemen zullen tegen elkaar moeten worden afgewogen.
Indien in de ziekenhuizen niet onder de hierboven beschreven gecontroleerde omstandigheden kan worden gewerkt, dan moet de voeding per fles worden klaar gemaakt en direct gebruikt. Restanten mogen niet worden bewaard maar moeten worden weggegooid.
Literatuur:
Farmer J.J. 3rd, Ashbury, M.A. Hickman, F.W., Brenner D.J. The Enterobacteriaceae study group. Enterobacter sakazakii: a new species of Enterobacteriaceae isolated from clinical specimens. Int J Syst. Bacteriol 1980; 30;569-84.
Farmer J.J. 3rd et al. Biochemical identification of new species and biogroupss of Enterobacteriaceae isolated from clinical specimens. J. Clin Microbiol. 1985;21:46-76.
Biering G, Karlsson S, et al. Three cases of neonatal meningitis caused by Enterobacter sakazakii in powdered milk. J Clin Microbiol. 1989;27:2054-6.
Jaspar A.H.J. Muytjens HL et al. Neonatale meningitis door Enterobacter sakazakii: melkpoeder is niet steriel en bacteriën lusten ook melk. Tijdschr. Kindergeneeskd. 1990;58:151-5.
Muytjens H.L. et al. Quality of powdered substitutes for breast milk with regard to members of the family Enterobacteriaceae. J. Clin Microbiol. 1988;26:743-6.
Auteur:
Thea Daha
Hygieniste Werkgroep Infectiepreventie.
T(H)IP-DOC - Tijdschrift voor Hygiene en Infectiepreventie
);