Ja zo kan die wel weer dames. Niemand stelt zich aan en het is mijn natuurlijke drijfveer, vooral gevoed door instinkt en ervaring (praktisch werken, antropologisch- en ander onderzoek in het veld) die mij blijvend motiveert te benadrukken dat bevallen vooral geen ziekte is. Ik heb dus een mening over gewoon bevallen en die wordt regelmatig bijgesteld door o.a. verslagen en verhalen van vrouwen.
Wat is er mis met een mening die er van uitgaat dat bevallen geen ziekte is. Die bevallen ziet als een meer sociale aangelegenheid en zicht richt op controle van vrouwen in de hele verloskundige zorg en de gezondheidzorg. Het bestaansrecht van iedere verloskundige en verloskundige praktijk is samenwerking en gelijkwaardigheid met vrouwen die zwanger zijn, bevallen en moederen. Die houding garandeert jullie vrouwen alle ruimte om zelf te regelen en dat draagt bij aan succesvol bevallen en psychologisch en sociaal welbevinden tijdens en na deze bijzondere processen.
Wij hebben in Nederland nooit veel gehad met gedokter tijdens bevallingen en het resultaat is erg lang wereld beroemd geweest. Weinig verwijzingen en veel welbevinden. Door wijzigingen in onze verloskundige zorg door met name verloskundigen is hier verandering in gekomen. Minder persoonlijke zorg in groepspraktijken blijkt een negatieve invloed te hebben op succes en tevredenheid van vrouwen. Daardoor blijken vrouwen angst te ontwikkelen en zijn zij vaker bang voor een volgende bevalling en besmetten zij vriendinnen en familieleden met horror verhalen over normaal bevallen. Er roepen zelf toonaangevende vrouwen dat de thuisbevalling maar verboden moet worden, zonder dat zijzelf ooit een kind gebaard hebben of bij een normale bevalling aanwezig zijn geweest.
Het bijwonen (zien op video kan ook) van een normaal verlopende bevalling leert steeds opnieuw hoe uniek en persoonlijk dit werkelijk prachtige proces is en hoe goed vrouwen daarmee omgaan. Dit alles is onafhankelijk van scholingsniveau, cultuur of sociale klasse.
Nog altijd bevalt rond de 30% van alle vrouwen in Nederland thuis. Daar is niks mis mee. Thuis bevallen heeft erg weinig risico’s en reduceert het aantal ingrepen en knippen. De vrouwen die ervoor kiezen doen dit dus zeer verantwoord. Of de vrouwen die er niet voor kiezen meer angstig zijn voor bevallen weten we niet goed van Nederlandse vrouwen. Er zal verder gezocht moeten worden naar dieperliggende motieven en drijfveren over angst voor bevallen en de plaats van bevallen. Dat is dan ook de reden dat ik mij niet anoniem meng onder zwangere vrouwen op dit forum. Nieuwsgierigheid dus. Ik hoop ook dat ik door uitleg te geven bijdraag aan jullie succes en wel bevinden. Dat jullie kunnen bevallen daar twijfel ik dus niet aan. Angst remt dat weet ik.
Bevallen is een fysiologisch proces, een moeilijk begrip misschien maar vergelijkbaar met het verteren van ons eten en ontlasten of urineren of zoals de meesten van ons dat zeggen een plasje doen, vrijen en een orgasme krijgen en menstrueren. Bij al deze zaken regelt het zenuwstelsel alles en niet onze vrije wil.
De baarmoeder trekt zich in de niet zwangere situatie regelmatig samen en na een orgasme wat frequenter en krachtiger door de invloed van de enorme oxytocine flow. Dit zeer waarschijnlijk om het sperma (zaad) hoog in de baarmoeder te brengen voor een bevruchting.
Komt er een bevruchting tot stand dan wordt de oxytocine productie geremd en aan het eind van de zwangerschap komt de normale situatie terug en neemt de oxytocine productie toe en gaat naar een nivo om de baarmoeder te kunnen ledigen en de placenta geboren te laten worden. Dus de contracties van de baarmoeder komen normaal op gang als het kind rijp is. Verondersteld wordt dat stress (de productie van cortisol bij angst) een negatieve invloed heeft op oxytocine productie. Om oxytocine flow op gang te krijgen helpt het o.a. te zingen (de beroemde Michel Odent organiseert zingklassen in London en Parijs voor vrouwen die 38 weken zwanger zijn, om de bevalling normaal te starten) socialiseren met vrienden/vriendinnen/familie en we weten dat een goede relatie met de begeleider, elkaar wederzijds vertrouwen ook sterk bijdraagt. Verder zijn er een reeks van factoren waarvan we vermoeden dat die invloed hebben, maar nog onvoldoende onderzocht zijn.
Eerst werkt de baarmoeder oefenend (voor weeën) dit omdat de balans nog niet terug is, maar uiteindelijk zorgt in combinatie met andere lichaamseigen stoffen (een uitermate complex proces) ervoor dat de bevalling op gang komt en de vrucht op natuurlijk wijze het lichaam kan verlaten.
De baarmoedermond gaat eerst verweken, daarna verstrijken en tenslotte langzaam open. Is de baarmoeder helemaal open na 20 – 24 uur (ook heel erg individueel) dan komen we in de laatste fase, de uitdrijving.
De uitdrijving is in principe en net als de ontsluiting een zelfverzorgend proces en daarbij is op commando persen niet echt essentieel. Dit opvallende nieuws is weinig bekend bij vrouwen, de partners, de trainers, de verloskundigen noch andere professionals. Eeuwenlang werd de uitdrijving grotendeels passief in verticale houding ondergaan totdat mannelijke hulpverleners (vroedheren) het verloskundige werkveld betraden in de 17e eeuw. Zij schoten te hulp bij stagnerende baringen, maar tegelijk ontstond daarmee een medisch/technische visie op de uitdrijving. Gevolg was dat liggend (op bed met benen opgetrokken) bevallen de norm werd voor alle vrouwen, zelfs bij wie helemaal geen sprake was van enige problematiek. Door onbekendheid met en het uitschakelen van de werking van de zwaartekracht tijdens liggend bevallen werd het noodzakelijk om actief en op commando te persen. Door stagnatie, minder gebruik van de dynamiek van het bekken, waren meer tangverlossingen nodig. Vooral de positie van de vrouw (vertikaal en mobiel zijn, zitten of liggen) blijkt bepalend voor de natuurlijke voortgang van de uitdrijving en speelt een grote rol bij pijnbeleving.
In verticale positie ervaren vrouwen minder pijn en zijn zij beter in staat met weeënpijn om te gaan. Overigens ten overvloede, de bevalling is geen lange alsmaar doorlopende wee. Het komt met golven, om de zoveel minuten en er kunnen ook periode van relatieve rust tussen zitten. Voor iedere vrouw en haar kind uniek en passend.
Lieve groeten,
Tine Oudshoorn, verloskundige en consultant.
Misschien ligt het aan mij....